Ceffylau sy鈥檔 Pori鈥檔 Anghyfreithlon
Cyngor i berchnogion tai a鈥檙 cyhoedd
Rydym weithiau鈥檔 cael adroddiadau am geffylau sydd wedi eu gadael ac sy鈥檔 pori鈥檔 anghyfreithlon ar ofodau agored yn y fwrdeistref. Mae鈥檙 adroddiadau hyn yn bennaf gan aelodau鈥檙 cyhoedd sy鈥檔 pryderu am eu lles.
Cawn hefyd alwadau gan dirfeddianwyr y cafodd ceffylau eu gadael ar eu tir.
Beth yw pori anghyfreithlon?
Pori anghyfreithlon yw pan gaiff ceffyl/ceffylau eu rhoi ar dir rhywun heb eu caniat芒d. Mae hyn yn digwydd ar dir preifat a hefyd dir cyhoeddus.
Gall y ceffylau fod ar dennyn ar laswellt wrth ymyl y ffordd neu gael eu gadael i grwydro mewn caeau neu ofodau gwyrdd.
Pam ei fod yn broblem?
Lles anifeiliaid
Gall fod yn anodd i ddechrau i weld y problemau sy鈥檔 gysylltiedig gyda phori anghyfreithlon. Caiff llawer o geffylau eu cadw tu fas drwy鈥檙 flwyddyn ac maent yn llwyddo i ymdopi yn ystod y gaeaf. Mae ceffylau angen cael mynediad i fwyd, d诺r a chysgod (a all fod yn naturiol neu wneuthuredig).
Ym misoedd yr haf maent angen mynediad i gysgod, glaswellt ffres a bwyd ychwanegol a d诺r. Dylid rhoi bwyd ychwanegol (gwair, er enghraifft) mewn lleoliadau lle mae鈥檙 pori鈥檔 wael. Gall ceffyl dan ei bwysau fod yn arwydd nad yw ceffyl yn cael digon o fwyd.
Efallai nad yw ceffylau sy鈥檔 pori鈥檔 anghyfreithlon yn cael y sylw maent ei angen pan g芒nt eu hanafu neu os ydynt yn wael. Gall y ceffylau hyn fod heb angen sylfaenol rhaglen dda i gael gwared 芒 llyngyr. Gall hyn ladd ceffylau os caiff ei adael heb ei drin.
Diogelwch
Weithiau mae risg y bydd ceffylau yn crwydro ar ffyrdd. Mae mwy o berygl o hyn gyda thir sy鈥檔 agos at ffyrdd prysur neu ardaloedd preswyl. Gall ladd y gyrrwr a鈥檙 ceffyl os yw car yn taro ceffyl.
Gall ceffylau sy鈥檔 teimlo dan fygythiad gicio neu frathu pobl sy鈥檔 mynd heibio os eir atynt. Bu hefyd achlysuron pan gafodd aelodau鈥檙 cyhoedd eu bygwth gan berchnogion ceffylau.
Beth i鈥檞 wneud mewn sefyllfa argyfwng?
Byddai ceffylau sy鈥檔 pori鈥檔 anghyfreithlon yn aml yn cael eu cyfrif fel anifeiliaid anwes a byddai鈥檙 RSPCA yn gyfrifol am eu lles. Os yw鈥檔 sefyllfa o argyfwng (e.e. y ceffyl yn wael, wedi anafu neu mewn perygl uniongyrchol) dylid ffonio llinell ff么n arbennig yr RSPCA ar 0300 1234 999. Bydd angen i chi roi cymaint o fanylion ag sy鈥檔 bosibl, yn cynnwys lleoliad y ceffyl ac unrhyw broblemau mynediad.
Os yw ceffyl yn rhydd ar y briffordd ac yn berygl i draffig, dylid cysylltu 芒鈥檙 Heddlu ar 999.
Beth ydyn ni鈥檔 wneud i fynd i鈥檙 afael 芒 phori anghyfreithlon?
Nid ydym yn caniat谩u i geffylau gael eu pori鈥檔 anghyfreithlon ar ein tir. Byddwn yn ceisio cysylltu 芒 pherchennog y ceffyl lle mae ceffyl yn pori鈥檔 anghyfreithlon. Lle nad yw hyn yn bosibl, gosodir hysbysiad yn ymyl lle maent yn pori yn galw am symud y ceffyl(au).
Os na ch芒nt eu symud, byddwn yn gwneud trefniadau i gael y ceffyl(au) wedi eu symud. Unwaith y cafodd ceffyl ei locio, dim ond os y rhoddir pasbort ceffyl ar gyfer yr anifail y gallwn ei ddychwelyd i鈥檞 berchnogion.
Mae gan yr Awdurdod Lleol hefyd bwerau dan Ddeddf Rheoli Ceffylau (Cymru) 2014 i atafaelu a llocio ceffyl sydd ar unrhyw briffordd neu mewn unrhyw le cyhoeddus arall yn ardal yr Awdurdod Lleol os oes ganddo sail resymol dros gredu fod y ceffyl yno heb unrhyw awdurdod cyfreithiol.
Beth am bori anghyfreithlon ar dir preifat?
Pan gaiff ceffyl ei adael ar dir preifat byddwn yn ceisio cysylltu 芒 pherchennog y tir a鈥檜 hysbysu am y sefyllfa. Gallwn ddefnyddio ein pwerau dan Ddeddf Rheoli Ceffylau (Cymru) 2014 i symud ceffylau sy鈥檔 pori鈥檔 anghyfreithlon os yw tirfeddiannwr yn gofyn i ni wneud hynny. Byddwn yn defnyddio contractwyr preifat i symud y ceffylau hyn a bydd yn rhaid i鈥檙 tirfeddiannwr dalu unrhyw gostau mewn gwneud hynny.
Gwneud cwyn am geffyl sy鈥檔 pori鈥檔 anghyfreithlon
Os oes gennych g诺yn neu bryder am geffyl sy鈥檔 pori鈥檔 anghyfreithlon, cysylltwch 芒鈥檙 t卯m Gorfodaeth Rheng Flaen ar y manylion cyswllt islaw os gwelwch yn dda.
Gwybodaeth Gyswllt
T卯m Gorfodaeth Rheng Flaen
Y Swyddfeydd Cyffredinol
Heol Gwaith Dur
Glynebwy
NP23 6AA
Ff么n:聽 01495 357813
Ffacs: 01495 355834
E-bost :聽environmental.health@blaenau-gwent.gov.uk